Pandemi Psikolojisi

Koronafobi Pandemi Kaygısı ve Başa Çıkma Yolları

Psikolog Nurcan Gonca Okur
16 Ekim 2025
7 dakika okuma

Belirsizlik Dolu Pandemi Süreci

Hepimiz belirsiz ve zor bir süreçten geçiyoruz. Bu süreci psikolojik olarak en az zararla atlatabilmemiz gerekiyor.

Normallik ve Doğallık

Böyle bir pandemiden psikolojik olarak etkilenmek çok normal bir durumdur. Kaygılanmak ve korkmak da son derece normaldir.

Kaygının İşlevsel Yanı

Kaygılanmanın ve korkmanın bu süreçte işlevsel bir yanı da bulunmaktadır.

Bu duygular bizim tedbir almamızı sağlamaktadır. Kabul edilebilir bir kaygı ve korku normaldir.

Pandeminin Psikolojik Etkileri

Şu an ki süreçte bütün yaşam tarzının değişmesi, bireylerde farklı psikolojik sorunların çıkmasına yol açabilir.

Yeni Sorunlar

Pandemi döneminde ortaya çıkabilecek yeni psikolojik sorunlar:

  • Yaygın anksiyete bozukluğu
  • Sosyal fobi
  • Uyku bozuklukları
  • İlişkisel problemler

Mevcut Sorunların Artışı

Var olan psikolojik sorunların daha çok açığa çıkması:

  • Kaygı bozuklukları
  • Stres tepki bozuklukları
  • Takıntılı davranışlar
  • Depresif belirtiler
  • Saplantılı düşünceler

Koronafobi Nedir?

Denge Arayışı

Koronavirüs ile ilgili almamız gereken tedbirleri alıp kaygımızı azaltmaya çalışmamız gerekir. Fakat tedbirleri abartıp koronadan aşırı korkmak koronafobi oluşturabilir.

Koronafobik Davranış Örneği

"Evde tek başınayken maske takmak koronafobik bir davranıştır."

Korkunun ve kaygının fobi derecesine gitmesi engellenmelidir. Korona ile ilgili aşırı düşünmek ve korkmak fobiye yol açabilir.

Koronafobiden Paranoyaya Geçiş

Hatta koronafobi ilerledikçe korona paranoyasına bile dönüşebilir.

Normal Davranış

  • Tedbirlerini alır

    Maske, mesafe, hijyen kurallarına uyar

  • Rutin hayatını bozmaz

    Günlük aktivitelerini sürdürür

  • Dengeli yaklaşım

    Ne aşırı rahat ne de aşırı kaygılı

Paranoyak Davranış

  • Rutin hayat bozulur

    Günlük aktiviteler durur

  • Aşırı kaçınma davranışları

    Sosyal izolasyon, evden çıkmama

  • "Her insana virüs bana da bulaşacak" bakışı

    Paranoyak düşünce kalıpları

Uzun Vadeli Riskler

Koronafobi ve korona paranoyası hayat normale dönünce de devam edebilir. İnsanları işlevsiz bırakabilir.

Bu nedenle kişiler kendini bu duruma çok kaptırmaması gerekir.

Zihinsel Sağlığı Korumak

Başarının Anahtarı

"Pandemi bittiği zaman süreci ruhen de sağlıklı atlatanlar daha başarılı olacaklar."

Kaçınılması Gerekenler

Zihinsel işlevlerde bozulmaya yol açan paranoid düşüncelerin esiri olunmamalıdır.

Sağlıklı kaygının sağlıksız korkuya dönüşmesine izin verilmemelidir.

Başa Çıkma Stratejileri

Fiziksel Belirtiler İçin

Kaygı ve korkunun fiziksel belirtileri varsa:

  • Solunum egzersizleri
  • Gevşeme egzersizleri
  • Yürüyüş ve hafif egzersiz
  • Rahatlatıcı aktiviteler

Bilgi Yönetimi

  • Doğru kaynaklardan bilgi alın

    Sağlık Bakanlığı, WHO gibi resmi kaynaklar

  • Haber izleme süresini sınırlayın

    Günde 1-2 kez güvenilir haber kaynağı

  • Yanlış bilgilerden uzak durun

    Sosyal medya dedikodularına inanmayın

Ruhsal Denge

  • Mindfulness ve meditasyon

    Şimdiki ana odaklanma teknikleri

  • Rutin oluşturma

    Günlük düzen ve alışkanlıklar

  • Sosyal destek

    Sevdiklerinizle iletişim halinde kalın

Ev İçi Aktiviteler

  • Kitap okuma
  • Müzik dinleme
  • Sanatsal hobiler
  • Bahçe işleri
  • Yemek yapma

Pandemi Kaygısı Yaşıyor musunuz?

Koronafobi ve pandemi kaygısı ile başa çıkma konusunda uzman destek alabilirsiniz. Kaygı yönetimi teknikleri ile size yardımcı olabilirim.

İlgili Makaleler